Kanada Sağlık Hizmetleri
Birincil sağlık hizmetleri aile hekimleri ve hemşirelerin oluşturduğu bir ekip tarafından ve halk sağlığı merkezlerince sunulmaktadır. İkincil sağlık hizmetleri ise her eyalette farklı düzeylerde yapılanmış hastahane lerce sunulmaktadır. Halk sağlığı hizmetlerinden eyalet ve bölge yönetimleri ile federal yönetim birlikte sorumludur.
Finansman özellikleri incelendiğinde kimi sağlık hizmetleri sosyal sağlık güvenliği kapsamında sunulmakta kimi sağlık hizmetleri ise bu kapsam dışında bırakılmaktadır.
Kanada GSMH’nın %10’unu sağlık harcamalarına ayırmaktadır. Sağlık hizmetleri talebinin %70lik büyük kısmı genel ve yerel vergiler aracılığıyla kamu tarafından finanse edilmektedir. Geri kalan %30’luk kısım ise kişilerin doğrudan yaptıkları kişisel ödemeler ve sağlık sigortası şirketlerinin yaptığı ödemeler ile karşılanmaktadır.
Tüm sistem bir “ulusal” sağlık sistemine dâhil olup, eyalet / bölge düzeyinde hastahane ve tıbbi sigorta planları bu ulusal sisteme bağlı olarak çalışır.
Kamu kaynaklarına dayalı ana sistemin yanında ayrıca tüm vatandaşları kapsayan, hizmetin özel sektörce verildiği, primli sigorta sistemi bulunmaktadır. görülür. Sistem 10 eyalet ve üç bölgesel sağlık sigorta planının bir arada işleyişinden oluşmaktadır. Bu yapı, federal düzeyde alınan kararların eyalet hükümetleri tarafından uygulanmasını getirmektedir.
Kişisel ödemeler çoğunlukla reçete edilmiş ilaçlar için ve sosyal güvence sistemiyle anlaşması olmayan doktorların verdiği hizmetler için yapılmaktadır.
Sağlık hizmetleri arzında ve arzın finansmanında özel sağlık sektörü baskın konumdadır. Bireysel olarak verilen sağlık hizmetleri ve hastahane hizmetleri, doğrudan merkezi hükümet ya da eyalet ve bölge yönetimleri aracılığıyla değil, özel olarak finanse edilmektedir.
Bu özellikleriyle Kanada’da yürürlükte olan sağlık sistemi, içinde sağlık sigortasının da bulunduğu, büyük ağırlıkla Kapsayıcı / Bütüncü / Tekçil Hizmet tipindedir.
Kaynak :
Doç. Dr. A. Erdal SARGUTAN ( Kanada Sağlık Sistemi )